Sharapova’nın doping itirafı

Sharapova’nın dün yaptığı doping itirafı Rus tenisçi Maria Sharapova’nın, doping testinin pozitif çıktığına dair dün yaptığı açıklama sadece tenis değil, tüm spor camiasında şok etkisi yarattı.
Serena Williams’a kaybettiği Avustralya Açık çeyrek final maçının olduğu gün yapılan testlerin sonucunda, Sharapova’nın numunesinde “meldonyum” maddesine rastlandığı belirtildi. Meldonyum, performans arttırıcı etkisi sebebiyle bu yılın başında Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA) tarafından yasaklı maddeler listesine eklendi.
Dün yaptığı açıklamada Rus tenisçi, yaşadığı sağlık sorunlarından ötürü yaklaşık 10 yıldır “mildronate” adlı ilacı kullandığını ve bu ilacın içeriğinde yer alan “meldonyum” maddesinin yasaklı maddeler listesine dahil edildiğini bilmediğini belirtti. Oysa WADA, geçtiğimiz yılın Eylül ayında değiştirilecek yasaklı maddeler listesini paylaşmış, Rus Anti-Doping Ajansı da aynı tarihlerde sporcularını bu konuda bilgilendirmişti. Dün yaptığı açıklamada, WADA’dan 22 Aralık 2015 tarihinde konuya ilişkin bilgi maili aldığını belirten Sharapova, bu maili okumadığını belirterek tüm sorumluluğun kendisinde olduğunu ifade etti.
Meldonyum nedir?
Letonyalı ilaç üreticisi Grindeks tarafından üretilen mildronate adlı ilacın içeriğinde yer alan meldonyum, başta kalp rahatsızlığı olmak üzere kan dolaşımına dair sorunlar yaşayan hastaların tedavisinde kullanılıyor. İlaç ayrıca, vücudun oksijen alımını ve dayanıklılığını yükseltip fiziksel ve mental fonksiyonlarda iyileşme sağlıyor. Geçtiğimiz yılın Ekim ayında, ABD merkezli özel bir anti-doping kuruluşu (Partnership for Clean Competition), atletlerden alınan 8.300 numunenin 182’sinde meldonyuma rastlandığı açıklanmıştı. Almanya’da yayın yapan WDR kanalının geçtiğimiz yılki araştırması ise, 2015 yılında Rus atletlerden alınan 4316 numunenin 724’ünde meldonyum maddesine rastlandığını ortaya koymuştu.
İlaç, özellikle Doğu Avrupa ve eski Sovyet ülkelerinde yaygın olarak kullanılıyor. Sharapova’nın 7 yaşından beri ikamet ettiği ABD’de ise bu ilacın satışı yasaklanmış olmasına rağmen internetten sipariş verilebiliyor.
Sharapova neden meldonyum kullanıyor?
2006 yılından bu yana, başta grip olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarıyla boğuştuğunu belirten Sharapova, “Çok sık hasta oluyordum. Magnezyum eksikliğim vardı ve EKG (elektrokardiyografi) değerlerimde düzensizlik saptandı. Ailemde bir diyabet geçmişi var ve bende de bazı diyabet belirtilerine rastlanmıştı” diyeyerek tedavi amacıyla yaklaşık 10 yıldır mildronate kullandığını söyledi.
Rus tenisçi, önceki yıllarda yasaklı maddeler listesini kontrol ederek ilacı kullanmaya devam ettiğini vurguladı. Sharapova’nın avukatı John Haggerty de Rus tenisçinin şimdiye kadar bu ilacı sıkı kontroller altında kullandığını belirtti. Hem WADA hem Uluslararası Tenis Federasyonu (ITF) her yıl yasaklı maddelerin listesini oyunculara mail olarak gönderiyor.
Başka kimler var?
Yasaklı maddeler listesine yeni dahil edilen meldonyum, bu yılın başında birçok sporcunun başını ağrıttı. Sharapova ile aynı gün bir başka Rus sporcu, buz dansçısı Ekaterina Bobrova, 2016 Avrupa Artistik Patinaj Şampiyonası sırasında verdiği numunede meldonyum maddesine rastlandığını açıkladı. 25 yaşındaki sporcu, partneri Dmitri Soloviev ile birlikte şampiyonada bronz madalya kazanmıştı.
Geçtiğimiz ay yine Rusya’dan, bisikletçi Eduard Vorganov’un doping testinde aynı maddeye rastlandı. Katusha takımının bisikletçisi, Uluslararası Bisiklet Birliği (UCI) tarafından tedbir amacıyla müsabakalardan men edilmiş durumda.
Meldonyum sebebiyle doping testi pozitif çıkan bir diğer isim, 2013 Dünya Atletizm Şampiyonası’nda kadınlar 1500 metre yarışının şampiyonu Abeba Aregawi. Etiyopya asıllı İsveçli atlet, Aslı Çakır Alptekin ve Gamze Bulut’la birlikte 2012 Londra Olimpiyatları’ndaki 1500 metre yarışında koşan atletlerden biriydi.
Ukraynalı biatletler Olga Abramova ve Artem Tyshchenko da doping testlerinde meldonyuma rastlanan sporcular arasında bulunuyor.
Şimdi ne olacak?
ITF konuya ilişkin bir açıklama yaparak, soruşturması devam eden Maria Sharapova’nın 12 Mart Cumartesi gününden itibaren geçici olarak müsabakalardan men edildiği bildirdi. Sharapova’nın numunesindeki meldonyum seviyesi, Rus tenisçinin alacağı cezada belirleyici olabilir. Zira ilacın, Sharapova’nın belirttiği gibi sadece tedavi amaçlı kullanıldığı tespit edilirse Rus tenisçinin cezası hafifletilebilir.
Dünkü basın toplantısında, kariyerinin bu şekilde bitmesini istemediğini dile getiren 29 yaşındaki Sharapova “Umarım tekrar oynayabilmem için bir şans verilir” açıklamasında bulunmuştu.
Sponsorlar bir bir çekiliyor
Sharapova’nın dün yaptığı açıklamanın ardından sponsorlar da teker teker Rus tenisçiye desteklerini çektiklerini açıklıyor.
Dünyaca ünlü spor markası Nike, Sharapova ile 2010 yılında imzaladığı ve 70 milyon dolar karşılığında 8 yıl sürmesi öngörülen sponsorluk anlaşmasını, devam eden soruşturma süresince askıya aldığını duyurdu. Gelişmelerin takipçisi olacağını vurgulayan şirket, buna göre kararlarını tekrar gözden geçireceklerini belirtti.
Alman otomotiv devlerinden Porsche firması da Rus tenisçiyle 2013 yılında imzaladıkları sponsorluk anlaşmasını askıya aldıklarını, anlaşma kapsamında daha önce planladıkları aktiviteleri mevcut durumu analiz edene kadar ertelediklerini belirtti.
İsviçreli saat üreticisi TAG Heuer de Sharapova’yla 2015 yılında sona eren sponsorluk anlaşmasını yenilemeyeceklerini duyurdu.